Bükreş Antlaşması 1812 (Nedenleri, Maddeleri, Sonuçları) Nedir?

Bükreş Antlaşması Osmanlı Devleti ile Rusya İmparatorluğu arasında  28.05.1812 tarihinde  imzalanmış olan barış antlaşmasıdır. Bu barış antlaşma günümüzdeki Romanya’nın Bükreş ilinde 5 Temmuz günü onaylanarak Osmanlı-Rusya savaşlarını sona erdiren antlaşmadır. 6 yıl süren Osmanlı-Rusya savaşında iki tarafta savaşın getirdiği zorluklar nedeniyle diplomasi yoluna gitmiş, yapılan bu antlaşmanın maddeleri ise Osmanlı Devleti’ne olumsuz sonuçlar doğuracak niteliktedir. Bükreş Antlaşmasının tarihteki önemi ise  Rusya tarafından kışkırtılarak Osmanlıya karşı ayaklandırılan Sırplara ilk kez bağımsızlık verilmesidir. Osmanlı-Rusya savaşlarını sonlandıran bu barış antlaşmasını Osmanlı tarafından  II.Mahmut Rusya İmparatorluğu tarafından ise  Mihail Kutuzov imzalamıştır.

Bükreş Antlaşmasının Nedenleri

Bükreş Antlaşması imzalanmadan önce 1808 yılında  II. Mahmut tahta geçmişti. Bu sırada 1806 yılında başlayan Osmanlı-Rus savaşları hala sonuçlanmamıştı. Osmanlı Devleti Rusya ile olan savaşını devam ettirebilmek amacıyla bugünkü İngiltere ile 1809 yılında Kale-i Sultaniye barış antlaşmasını imzalayarak İngilizlerle olan savaşını bitirmiştir. O dönemlerde Rusya-Fransa ile savaş içerisinde olduğu için Osmanlı Devleti de uzun yıllar süren bu savaştan dolayı yıprandıkları için bu savaşın diplomasi yoluyla çözülmesi kararını almıştır. Her iki devletin de onayı ile 1812 yılında masaya oturarak anlaşma yoluna gidilmiştir.

Bükreş Antlaşmasının Maddeleri

Bükreş Antlaşması  Osmanlı ve Rusya İmparatorluğunun her iki tarafında barış yoluna gidilmesini istemesi üzerine  1812 yılında imzalanmıştır. Antlaşma maddelerine genel olarak bakıldığında Osmanlı Devleti için  olumsuz maddeler içermektedir. Bükreş maddeleri aşağıdaki gibidir:

• Rusya İmparatorluğuna Eflak (Romanya) ve Boğdan (Moldova) bölgelerinden çekilmeleri üzerine Besarabya bölgesi verilecektir.
• Osmanlı Devleti önümüzdeki 2 yıl boyunca Eflak ve Bosna bölgelerinden vergi almayacak.
• Rusların kışkırtması üzerine Osmanlı Devletine karşı ayaklanan Sırplara bağımsızlık verilecek.
• Sırbistanda bulunan kaleler, mühimmatlar ve diğer araçlar Osmanlı Devletinin denetiminde olacak.
• Tuna Nehri hem Rusya İmparatorluğu için hem de Osmanlı Devleti için geçişlere açık olacak.
• Osmanlı Devletinin sınırları içerisinde yer alan Tuna ve Prut nehirleri iki ülke için sınır bölgesi kabul edilecek.
• Anapa kalesinin tamamı , Kuban ırmağının kuzeyi ile Bzib ırmağının güneyi arasında buluşan noktadaki bölge ve Karadeniz kıyıları Osmanlı Devletinin denetiminde olacak.
• Bzib ırmağı ve karadenize uzanan kıyılar Ruslara bırakılacak.

Bükreş Antlaşması ile ilgili daha detaylı bilgi edinmek için bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.

Bükreş Antlaşmasının Sonuçları

Bükreş Antlaşması ile Osmanlı Devleti Avrupadaki birçok toprağından vazgeçmiştir.   Rusya İmparatorluğu Tuna Nehri üzerinde deniz ticareti yapma hakkı doğdu. Bu antlaşma ile beraber Anapa kalesi, Ahılkelek ve Poti bölgeleri Osmanlı Devletine bırakıldı. Eflak ve Boğdanın Osmanlıya bırakılması şartı ile de Besarabya bölgesi ve Boğdan’ın bir kısmı Rus İmparatorluğuna bırakıldı. Ayrıca 1804 yılında Fransız ihtilalinin etkileri ile kışkırtılan Sırp Devleti de Osmanlı üzerinde bağımsızlık elde etti. Osmanlı Devletine karşı ilk ayaklanma olarak bilinen Sırp isyanı sırasında sırpların başında Kara Yorgi Petroviç vardı. Bağımsızlık verilen sırplara ayrıcalıklar verilmeye başlandı. Ancak antlaşma tam olarak uygulanmadı ve Osmanlı Devleti  1813 yılında bağımsızlık verdiği Sırplara tekrardan saldırarak tekrardan kendi egemenliği altına almayı başardı.