Ayestefanos Antlaşması Maddeleri
Ayestefanos Antlaşması , 93 Harbinden sonra Osmanlı’nın yenilgisi üzerine imzalanan barış antlaşmasıdır. Antlaşma maddeleri ağır şartlar taşıdığı için daha sonra Berlin Antlaşması olarak yenilenecektir. Antlaşmanın maddeleri şu şekildedir:
- Osmanlı Devleti Sırbistan-Karadağ ve Romanya’nın bağımsızlığını kabul edecek.
- Karadağ Adriyatik Denizine kadar sınırlarını genişletecek, Sırplar Niş bölgesine hakim olacaktır. Romanya ise Besarabya bölgesini Ruslara verecek karşılığında Dobruca’yı alacak.
- Bulgaristan bağımsız Osmanlı Devleti’ne bağlı özerk bir prenslik olacak. Prensler Bulgar halkı tarafından seçilecektir. Fakat prensler Avrupa devletlerinden birisi olmayacaktır. Sınırlar Tuna’dan Ege’ye , Arnavutluk’tan Karadeniz’e kadar olacaktır.
- Rumeli bölgesindeki halka, Doğu Anadolu bölgesindeki Ermeni halkına ve Bosna Hersek bölgelerine ıslahatlar yapılacaktır.
- Osmanlı Devleti, Rusya’ya savaş tazminatı verecek.
- Rus askerleri Doğu Anadolu ve Rumeli bölgesini boşaltacaktır.
- Ardahan, Artvin, Kars, Doğubeyazıt, Eleşkirt ve Batum bölgeleri Rusya’ya verilecektir.
- Teselya bölgesi Yunanistan’a verilecektir.
Ayestefanos Antlaşması Osmanlı Devleti ile Rusya savaşlarını (93 Harbi) sonlandıran ateşkes antlaşmasıdır. 93 Harbi Tuna ve Doğu cephesi olmak üzere iki cepheden Rus saldırıları sonucu Osmanlı Devleti’nin yenilgisiyle sonuçlanmıştır. Ruslar doğu cephesinden Erzurum Aziziye tabyalarına kadar, Tuna cephesinden de Ayestefanos (Yeşilköy) civarına kadar akın ettiler. Rus ordularının İstanbul’a doğru ilerlemelerini gören Osmanlı Devleti barış antlaşması yapmak istedi. Fakat Ayestefanos antlaşmasının maddeleri özellikle Osmanlı sularında Karadeniz ve Akdeniz’i tehlikeye sokacak maddeler içermekteydi. Antlaşmayı imzalayan kişiler;
Kont Nikolai Ignatiev Aleksandr Nelidov
- Prens Alexei Tseretelev
Sadullah Bey
- Savfet Mehmed Paşa
Ayestefanos Antlaşmasının Nedenleri
Ayestefanos Antlaşması ilk olarak 1877 yılında Balkan sorunlarının çözümüne yönelik olarak imzalanan Londra Protokolü ile beraber Rusya Osmanlı’ya karşı kışkırtma yönelimine girmesiyle beraber gündeme geldi. Balkanlardaki Slavları kendi yanına çekerek çıkacak isyanlara zemin hazırlayan Rusya balkanlarda özellikle Bulgaristan ve Bosna Hersek gibi devletleri kendi yanına alarak Osmanlı’ya hedef gösterdi. Bu isyanlardaki temel amaç Rusya’nın Osmanlı’nın iç işlerine daha rahat karışacak olmasıdır. Bu amaç gözetilerek Osmanlı’nın Hristiyan tebaası ile ilişkilerini düzeltmesi için Almanya,Avusturya-Macaristan ile beraber Rusya imzalanacak olan Berlin Muhtırasını açıkladı. İngiltere Osmanlı üzerine bir dağıtma politikası yapıldığını öne sürerek antlaşmayı reddetti ve Beşiğe Körfezi bölgesine donanmaları göndererek sert bir cevap verdi. Osmanlı’ya karşı yapılan Bulgar isyanlarının başarıyla bastırılmasından sonra Panslavizm uygulanması zor bir politika haline geldi. Bu nedenle Rusya, Sırbistan ve Karadağ’ı Osmanlı’nın karşısına alarak.
Ayestefanos Antlaşması Karar Süreci
Ayestefanos anlaşması imzalanmadan 1 yıl önce Rusya Slav politikasını Osmanlı üzerinde faaliyete geçirmek için 24 Nisan 1877 tarihinde “93 Harbi” isimli Osmanlı-Rus savaşlarını başlattı. Doğu Anadolu bölgesinde Gazi Ahmed Murad Paşa, Tuna Cephesinde ise Süleyman Paşa ve Gazi Osman Paşa liderliğinde Osmanlı askerleri çok büyük kahramanlıklar yaşamasına rağmen Rusların karadan Erzurum ve İstanbul civarına kadar gelmelerine engel olamadılar. Bunun üzerinde dönemin padişahı Sultan II.Abdülhamid İngiltere ile görüşerek destek istedi. İngiltere Kıbrıs’ı alma karşılığında Rusların Yeşilköydeki taarruzlarını sona erdirerek Osmanlı Devleti ile antlaşmaya varmalarını sağladı.
Ayestefanos Antlaşması Sonuçları
- Bu antlaşma ile beraber Rusya balkanlarda egemen ülke haline gelmiştir.
- Avrupa Devletleri bu durumdan rahatsız olarak Rusya’ya karşı cephe almıştır.
- Ayestefanos Antlaşması ağır şartlardan dolayı kağıt üzerinde kalan bir antlaşma olmuştur.
Yorum Gönder
Yorumunuzu Girin...